پولیپ بینی چیست

اگر بسیار دچار سردرد می شوی، گرفتگی دائمی بینی داری، در حس بویایی خود اختلال داری هنگام خواب خرناس می‌کشی، یا مشکلاتی همچون جمع شدن خلط در پشت حلق، عفونت های مکرر، ترشحات بینی، صدای تو دماغی دارید. احتمالا شما پولیپ بینی داری. پس هرچه سریعتر برای درمان آن اقدام کنی به نفع تو است. برای کسب اطلاعات در رابطه با پولیپ بینی تا پایان مطالب با ما همراه باش.

آشنایی با زیروبم عارضه پولیپ بینی

پولیپ ها ضایعاتی هستند که در حفره‌های مختلفی از بدن ایجاد می‌شوند. این توده‌ها خطرناک نیستند اما می‌توانند عملکرد کلی اندام‌ها را مختل کنند. یکی از رایج‌ترین انواع پولیپ ها، پولیپ بینی (Nasal polyps) است. وجود این ضایعات در بینی می‌تواند برای فرد مشکلات تنفسی و حتی درد ایجاد نماید. به همین دلیل بسیاری از افراد باید برای از بین بردن این عارضه‌های سلولی به پزشک مراجعه کنند. اگر شما نیز مبتلا به پولیپ بینی هستید و نمی‌توانید به‌خوبی نفس بکشید یا رایحه‌ها را استشمام کنید، بهتر است همراه ما باشید. در این مقاله تمام اطلاعات لازم را در اختیارتان می­‌گذاریم.

پولیپ بینی (Nasal polyp)

بسیاری از ما نام پولیپ بینی را شنیده‌ایم و حتی افرادی در نزدیکی‌مان عمل جراحی برای خارج کردن پولیپ از بینی را انجام داده‌اند، اما شاید دقیقاً ندانیم پولیپ بینی چیست؟ اگر بخواهیم توضیحی کامل ارائه دهیم، می‌توانیم بگوییم که پولیپ‌ها بافت‌های نرمی هستند که شکلی مشابه کره و مانند دانه‌های تسبیح دارند و در موازات راه‌های تنفسی یا سینوس‌ها رشد می‌کنند. این توده‌ها غیر سرطانی و بدون درد هستند اما اگر بزرگ شوند ممکن است باعث بروز مشکلاتی در تنفس و بویایی شده و دلیلی برای عفونت سینوسی باشند. پولیپ های بینی به شکل معمول در هر دو مجرای چپ و راست دیده می‌شوند.

علل ایجاد پولیپ بینی

پولیپ‌های بینی ممکن است در اثر التهاب مزمن مجراهای بینی، عفونت‌ها یا بیماری‌های خود ایمنی ایجاد شوند. اما رایج‌ترین علت ابتلای افراد به این توده‌ها، مشکلات آلرژیک است. همچنین افرادی که مبتلا به آسم هستند نیز ممکن است دارای این عارضه باشند. برخی خانواده‌ها به شکل ژنتیکی آسیب‌پذیری نسبت به ایجاد پولیپ بینی را به فرزندان خود منتقل می‌کنند. پولیپ بینی در خانم‌ها و آقایان و در هر گروه سنی خاصی ایجاد می‌شود. با این حال، در بین جوانان و افراد میان‌سال بیشتر دیده می‌شوند. معمولاً پولیپ‌ها در قسمت بالای بینی و در بخشی که سینوس‌ها به بینی می‌ریزند تشکیل می‌شوند.

علائم پولیپ بینی

اگر به عارضه پولیپ بینی مبتلا شده باشید، ممکن است برای ماه‌ها حس کنید سرماخورده هستید. ابتلا به این عارضه می‌تواند نشانه‌های مختلفی داشته باشد که برخی از آن‌ها مربوط به وجود خود پولیپ‌ها بوده و علائم دیگر در ارتباط با علل زمینه‌ای ایجادکننده‌ی پولیپ‌ها هستند. در ادامه تعدادی از علائم رایج این عارضه را معرفی می‌کنیم:

گرفتگی بینی : همان‌طور که در بالا اشاره شد، فرد دچار عارضه پولیپ بینی نمی‌تواند با استفاده از بینی نفس بکشد و در بیشتر مواقع باید با دهان تنفس کند.

آبریزش بینی : این نشانه می‌تواند به دلیل وجود خود پولیپ‌ها یا ابتلا به آلرژی‌های مختلف باشد.

پر شدن سینوس‌ها : در این حالت فرد احساس خواهد کرد که سینوس‌هایش سنگین و پر از مایع هستند اما دردی حس نخواهد کرد.

از دست دادن حس بویایی : برخی از افراد مبتلا به عارضه پولیپ بینی نمی‌توانند رایحه‌های مختلف را از یکدیگر تشخیص دهند. توجه داشته باشید که اگر مبتلا به عفونت نیستید، احتمالاً نباید دچار نشانه‌هایی مانند تب یا داشتن ترشحات غلیظ از بینی باشید.

تشخیص پولیپ بینی

تشخیص پولیپ بینی کار خیلی سختی نیست و با معاینه کلاسیک بینی یا معاینه آندوسکوپی به راحتی قابل تشخیص است. با این حال، انجام سی تی اسکن پارانازال برای به دست آوردن اطلاعات در مورد اندازه پولیپ و وضعیت سینوس‌ها ضروری است. علاوه بر این، انجام آزمایش آلرژی از بیمار برای بررسی منشا پولیپ مفید است. در صورت تشخیص آلرژی می‌توان معاینات عمیقی را برای آن انجام داد.

درمان پولیپ بینی

درمان پیشنهادی برای پولیپ بینی براساس نشانه‌ها، سن و وضعیت کلی سلامتی فرد متفاوت خواهد بود. همچنین برای درجات متفاوت این عارضه، درمان‌های مختلفی وجود دارد. هدف بیشتر درمان‌ها، کاهش التهابات و اندازه‌ی پولیپ‌ها است. پزشکان معمولاً در گام اول درمان، داروهای استروئیدی را به شکل استنشاقی تجویز می‌کنند. اسپری‌های مختلف مخصوص به بینی در این حالت استفاده می‌شوند. این داروها به شکل مستقیم بر پولیپ‌ها اثر می‌گذارند. اگر افراد به داروهای استنشاقی پاسخ مناسب نداشته باشند، داروهای خوراکی برای آنها پیشنهاد خواهد ‌شود. در کنار دارودرمانی، مدل‌های مختلف دیگری از درمان نیز وجود دارد که شامل این موارد هستند:

• تجویز داروهای کاهش‌دهنده‌ی التهاب
• تجویز آنتی‌بیوتیک برای کاهش اندازه پولیپ‌‌ها

• شستشوی روزانه سینوس‌ها با محلول‌های نمکی

• تجویز آنتی‌هیستامین برای کاهش آلرژی

• درمان با استفاده از آسپرین
• جراحی پولیپ بینی

جراحی پولیپ بینی

اگر تمام مدل‌های درمانی پاسخگو نباشند، گزینه‌ی جراحی در نظر گرفته خواهد شد. جراحی بسیاری از علائم را از بین خواهد برد اما ممکن است پولیپ‌ها پس از چند ماه دوباره رشد کنند. بنابراین مهم است که علاوه بر جراحی، عوامل زمینه‌ساز ایجاد شدن پولیپ‌ها نیز در نظر گرفته و حل شوند تا دوباره شاهد رشد پولیپ‌ها نباشیم. بعد از انجام جراحی معمولاً برای پیشگیری از بازگشت پولیپ‌ها، استروئیدهای استنشاقی تجویز می‌شوند.

اندوسکپی کارکردی سینوسی (FESS)، جراحی رایج برای برداشتن پولیپ بینی است. جراح در این فرایند یک لوله‌ی بسیار باریک که سر آن دوربینی کوچک نصب شده است را از راه حفره‌های بینی وارد می‌کند و از طریق آن پولیپ‌ها را خارج می‌نماید. در طول انجام جراحی، پزشک ممکن است تغییراتی نیز در سینوس‌ها ایجاد کند تا عملکردی عادی پیدا کنند. این جراحی معمولاً به شکل سرپایی و بدون نیاز به بیهوشی کامل انجام می‌شود. توجه داشته باشید که حتی بعد از خارج کردن پولیپ‌ها، احتمال باقی ماندن التهاب وجود دارد. بنابراین باید درمان دارویی را ادامه دهید.

مراقبت‌های بعد از جراحی پولیپ بینی

بعد از جراحی پولیپ بینی روند بهبود یافتن، چند هفته طول می‌کشد. در طول این زمان ممکن است در ناحیه‌ی داخلی بینی احساس درد و سوزش داشته باشید که جزو عارضه‌های طبیعی به حساب می‌آید. به دلیل وجود لخته‌های خون و التهاب مجاری بینی، ممکن است حسی مانند سرماخوردگی داشته باشید. برای کاهش این عوارض پزشک احتمالاً آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای کاهش‌دهنده‌ی التهاب را برایتان تجویز خواهد کرد.

• بعد از انجام عمل، باید از بینی مراقبت ویژه‌ای بکنید تا به سرعت بهبود بیابد. در ادامه توصیه‌هایی برای کاهش عوارض جراحی پیشنهاد خواهیم کرد:
• سرتان را بالاتر از بقیه بدن قرار دهید تا خونریزی داخل بینی کاهش پیدا کند.
• اطمینان حاصل کنید که آتل روی بینی در محل مناسب قرار گرفته است. بدون مشورت با پزشک آتل را از روی بینی برندارید.
• خونریزی تا سه روز پس از عمل جراحی طبیعی است. اگر خونریزی شدید دارید با پزشک مشورت کنید.
• تا چند هفته پس از جراحی با دهان باز عطسه کنید تا فشار روی بینی کمتر شود.

عوارض جراحی پولیپ بینی

عوارض مختلفی برای جراحی پولیپ بینی (جراحی زیبایی بینی) گزارش شده است. معمولاً قبل از انجام جراحی، پزشک شما را در جریان خطرات احتمالی خواهد گذاشت. لازم به ذکر است که شیوع این خطرات و عوارض در بین بیماران پایین است.

• شکست در بیرون آوردن کامل پولیپ‌ها یا رشد مجدد آنها پس از مدت زمانی اندک
• خونریزی زیاد در برخی از موقعیت‌های نادر
• آبریزش شدید بینی یا خشک شدن بافت بینی
• نیاز به جراحی‌های اصلاحی شدیدتر و تهاجمی‌تر
• نیاز به درمان واکنش‌های آلرژیک که باعث ایجاد پولیپ‌ها می‌شوند.

دکتر محمد ثابت | فوق تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی