جراحی انحراف بینی
دلایل انحراف بینی
انحراف بینی یا Deviated Septum ممکن است بر اثر دلایل زیر در فرد ایجاد می‌شود:
در برخی افراد انحراف بینی عارضه‌ای مادرزادی است
در برخی افراد می‌تواند به علت وراثت باشد
در برخی افراد می‌تواند به دلیل صدمه فیزیکی در دوران جنینی باشد
در برخی افراد می‌تواند به دلیل صدمه در زمان تولد باشد
برخی افراد به دلیل تصادف دچار این عارضه می‌شوند
ضرب و شتم نیز یکی از دلایل شایع ایجاد انحراف بینی است
در برخی از افراد به دلیل صدمه در فعالیت‌های ورزشی ایجاد می‌شود
در برخی افراد به دلیل بروز مشکل در جراحی زیبایی انحراف بینی ایجاد می‌شود
علائم انحراف تیغه بینی
علائم انحراف تیغه بینی با توجه به شدت ناصافی و کج یا خمیده شدن آن متفاوت است اما به طور کلی عارضه انحراف تیغه بینی علائم زیر را به همراه دارد:
- گرفتگی بینی نشانه شایع انحراف بینی است که می‌تواند در یک یا دو سوراخ بینی باشد.
- خشک بودن بینی به دلیل تنفس بیشتر از طریق دهان یکی دیگر از علائم این عارضه است
- اگر در فرد آبکی بودن و یا غلیظ بودن بیش از حد ترشحات بینی وجود داشته باشد
- اگر فرد دچار خونریزی‌های خفیف یا شدید بینی شود
- عدم تنفس صحیح و کافی می‌تواند سبب سردرد شود
- اگر فرد در طول روز خواب آلود است به دلیل کمبود اکسیژن به دلیل انحراف بینی است
- احساس خستگی مداوم به دلیل کمبود اکسیژن در خواب شب ایجاد می‌شود.
- انحراف بینی سبب بسته شدن سینوس‌ها و بروز عفونت سینوسی می‌شود.
- انحراف تیغه بینی می‌تواند سبب بروز مشکل آپنه خواب و قطع مکرر تنفس شود
- یکی از نشانه‌های انحراف بینی کاهش حس بویایی افراد است.
- برخی افراد هنگام خواب خروپف‌های شدیدی دارند.
- برخی افراد دچار آبریزش شدید بینی از یک سوراخ بینی می‌شوند.
- برخی افراد دچار سرماخوردگی‌های مزمن می‌شوند.
- برخی از افراد دچار التهاب در غشاء مخاطی یکی از سوراخ‌های بینی می‌شوند
آمادگی قبل از عمل انحراف بینی
بعد از انتخاب یک جراح باتجربه و ماهر برای انجام جراحی انحراف بینی انجام نکات و دستور‌العمل‌های زیر برای آمادگی قبل از عمل انحراف بینی لازم است:
- سوابق بیماری و پزشکی خود را در اختیار جراح قرار دهید.
- مصرف هرگونه دارو و یا حساسیت دارویی را به جراح خود اطلاع دهید.
- اگر در گذشته جراحی داشته‌اید جزییات مهم را به پزشک خود اطلاع دهید.
- جراح بینی شما را به صورت فیزیکی معاینه می‌کند.
- جراح وضعیت پوست بینی را بررسی خواهد کرد.
- عکس‌های گرفته شده از بینی توسط پزشک بررسی خواهد شد.
- هرگونه مشکل تنفسی ایجاد شده و علائم مشاهده شده را به جراح اطلاع دهید.
- چند هفته قبل از انجام جراحی انحراف بینی از مصرف دارو‌های رقیق‌کننده خون خودداری کنید.
- چند هفته قبل از انجام جراحی انحراف بینی از مصرف سیگار و الکل خودداری کنید.
- باید شش الی ۸ ساعت قبل از جراحی انحراف بینی ناشتا باشید.
- در روز عمل به هیچ عنوان از مواد آرایشی استفاده نکنید.
روش‌های تشخیص انحراف بینی
معمولاً متخصصان و جراحان بعد از بررسی علائم وجود انحراف بینی در فرد برای تشخیص این عارضه از روش‌های زیر استفاده می‌کنند:
پزشک در معاینه اولیه کیفیت خواب و مشکلات تنفسی فرد را بررسی خواهد کرد
در برخی موارد در مشاهده اولیه انسداد یکی از مجاری بینی کاملاً مشخص است
پزشک برای تشخیص بهتر از ابزار اسپکولوم برای باز کردن مجاری بینی و بررسی تیغه و میزان انحراف آن استفاده می‌کند
در صورتی که تشخیص انحراف بینی به آسانی امکان‌پذیر نباشد پزشک آندوسکوپی را تجویز خواهد کرد
در مواردی که ضرورت داشته باشد پزشک برای تشخیص و بررسی موقعیت تیغه بینی سی‌تی‌اسکن تجویز می‌کند
روش‌های درمان انحراف بینی
سپتوپلاستی
جراحی انحراف بینی یا سپتوپلاستی (septoplasty) در واقع برداشتن غضروف اضافی میان دو حفره بینی است که سبب مشکلات تنفسی شده است. در این جراحی پزشک با بریدن غضروف اضافه سپتوم یا تیغه میانی را با استفاده از تیوب و بخیه در محل صحیح خود قرار داده و محکم می‌کند.
سپتورینوپلاستی
تربینوپلاستی
عمل انحراف بینی توسط دکتر محمد ثابت
عوارض جراحی انحراف بینی
جراحی انحراف بینی یک عمل تهاجمی است که با توجه به مهارت جراح، شرایط بدنی بیمار، نوع بینی، وخامت بیماری و میزان آسیب بینی و نوع و شیوه عمل عوارضی متفاوتی برای افراد دارد. به‌طور کلی برخی از عوارض این جراحی عبارتند از:
- خونریزی شدید بینی که با رعایت نکات ضروری قبل از جراحی قابل پیشگیری است.
- در صورت بی‌تجربه بودن جراح به دلیل تشخیص نادرست و برداشتن بیش‌از حد غضروف دریچه بینی کوچک می‌شود.
- احتمال بروز عفونت بعد از جراحی وجود دارد که با انجام مراقبت‌های بعد از جراحی قابل پیشگیری است.
- اعصاب فک بالایی تا بینی امتداد دارد و در هنگام جراحی تحت تأثیر قرار می‌گیرند که سبب بی‌حسی دندان، لثه و بینی می‌شود و بعد از مدتی برطرف خواهد شد.
- احتمال سوراخ شدن سپتوم در حین جراحی وجود دارد که سبب خونریزی و انسداد بینی خواهد شد که برای رفع آن نیاز به انجام جراحی ترمیم خواهد داشت.
- در حین جراحی انحراف بینی احتمال آسیب به اعصاب بویایی و چشایی وجود دارد که حدود چهار الی شش ماه بعد از جراحی برطرف خواهد شد.
- احتمال تغییر شکل ظاهری بینی بعد از انجام جراحی انحراف بینی وجود دارد.
- احتمال بروز تجمع خون در تیغه میانی بینی بعد از انجام جراحی وجود دارد.
مزایای جراحی انحراف بینی
جراحی انحراف بینی با توجه به مشکلاتی که کج یا خمیده بودن تیغه میانی بینی ایجاد می‌کند مزایای زیر را در پی دارد:
- بهبود جریان هوا در مجاری بینی
- برطرف کردن مشکلات تنفسی
- رفع خروپف‌های شدید هنگام خواب
- تخلیه راحت سینوس‌ها
- کاهش عفونت‌های سینوسی
- بهبودی تقریبی ظاهر بینی
- رسیدن اکسیژن کافی به بدن در هنگام خواب
مراقبت‌های بعد از عمل انحراف بینی
بعد از انجام عمل انحراف بینی پزشک دستورالعمل‌هایی به جهت مراقبت و کاهش عوارض جراحی و رسیدن به نتیجه مطلوب به بیمار ارائه می‌کند که انجام آن‌ها ضروری است. برخی از این مراقبت‌ها عبارتنداز:
- در دو روز ابتدایی بعد از جراحی بیمار باید استراحت مطلق داشته باشد.
- از بلند شدن و حرکات بی‌دلیل و زیاد خودداری کنید.
- در هنگام خواب باید سر خود را بالاتر از بدن نگه دارید.
- به هیچ عنوان تا بهبودی کامل وسایل سنگین جابه‌جا نکنید.
- برای کمک به رفع کبودی و تورم می‌توانید از کمپرس سرد استفاده کنید.
- از کمپرس سرد به فاصله نیم ساعته و به مدت ۱۵ دقیقه به روی چشم و گونه استفاده کنید.
- از قرار دادن کمپرس یخ به روی بینی خودداری کنید.
- بینی به مدت یک هفته در گچ خواهد بود از خیس شدن گچ بینی جلوگیری کنید.
- برای جلوگیری از بروز عفونت آنتی‌بیوتیک‌ها را به موقع و کامل مصرف کنید.
- برای کمک به کنترل درد و کاهش التهاب دارو‌های تجویز شده را به موقع مصرف کنید.
- از مصرف خودسرانه دارو و یا مصرف بیش از حد مسکن خودداری کنید.
- بهتر است تا بهبودی کامل از غذا‌های نرم، مایع و پوره مانند استفاده کنید.
- از مصرف غذا‌هایی که ادویه زیادی دارند جهت جلوگیری از تحریک بینی خودداری کنید.
- به مدت دو ماه بعد از جراحی از مصرف سیگار و الکل خودداری کنید.
- در صورت داشتن هرگونه علائم غیرطبیعی مانند تنگی نفس، درد شدید، تب و خونریزی غیرطبیعی به پزشک مراجعه کنید.
- ویزیت‌های دوره‌ای تعیین شده را در زمان مشخص انجام دهید.
دوره نقاهت عمل انحراف بینی
هزینه عمل بینی انحرافی
آیا انحراف بینی بعد از عمل قابل بازگشت است؟
با انتخاب یک جراح باتجربه و ماهر احتمال بازگشت انحراف بینی وجود نخواهد داشت. اما در برخی موارد با توجه به شرایط زیر احتمال بازگشت بالا خواهد رفت:
- در صورت وارد شدن ضربه به بینی بعد از جراحی
- عدم مراقبت صحیح و اصولی بعد از جراحی
- انجام جراحی قبل از رسیدن به سن بلوغ و رشد کافی
- برطرف نشدن مشکلات در جراحی اولیه
- متقارن نبودن تیغه میانی بعد از جراحی
- عدم تجربه و مهارت کافی جراح
- عدم همسانی در جراحی درمانی و زیبایی
- بریدن و برداشتن بیش از حد غضروف
- جوش نخوردن صحیح استخوان و غضروف بینی
سن مناسب برای انجام عمل جراحی انحراف بینی
انحراف بینی باعث چه مشکلاتی می‌شود؟
انحراف بینی به عنوان یک عارضه و بیماری می‌تواند مشکلات زیر را برای فرد ایجاد کند:
- مشکلات تنفسی
- گرفتگی بینی
- آبریزش شدید بینی
- خشکی شدید دهان
- احساس درد در صورت
- احتمال بروز خون دماغ
- خروپف‌های شدید هنگام خواب
- اخلال در خواب راحت
- بروز مشکلات مزمن سینوسی
- بروز سردرد‌های مکرر
سرماخوردگی‌های مداوم - احتمال بروز عفونت‌های سینوس
- تنظیم نبودن دمای هوای وارد شده به ریه
- احتمال بروز سینوزیت
- عفونت در مجاری بینی
- کاهش یافتن حس بویایی
- خشکی بیش از حد مجاری بینی
- احتمال بروز مشکل آپنه خواب